21 Μαρτίου 1800: Ιδρύεται η Πολιτεία των Επτά Ενωμένων Νήσων

Σαν σήμερα, το 1800, υπογράφεται ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία η Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, με την οποία ιδρύεται η «Πολιτεία των Επτά Ενωμένων Νήσων» (Επτάνησα), το πρώτο ελληνικό κράτος μετά την Άλωση. Το νεοσύστατο κράτος θα είναι ανεξάρτητο, με εγγυητή της ανεξαρτησίας του τη Ρωσία, αλλά φόρου υποτελές στο σουλτάνο.

21 Μαρτίου 1800: Η σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και το πρώτο ελληνικό κράτος

Mετά 411 χρόνια Ενετοκρατίας, η Κέρκυρα καταλήφθηκε το 1797 από τους Δημοκρατικούς Γάλλους. Στο σύντομο χρονικό διάστημα που κυβέρνησαν τον τόπο: Ήλθαν σαν ελευθερωτές, πολιτεύτηκαν σαν κατακτητές και έφυγαν σαν πολεμιστές. Σ΄ αυτό όμως το διάστημα μια πρώτη άνοιξη λευτεριάς φύσηξε το ζωογόνο αέρα της στα νησιά.

Η αποτυχία της εκστρατείας του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο έφερε τους συμμάχους στο Ιόνιο και στις 20 Φλεβάρη του 1799, μετά από πολιορκία τρεισήμισι μηνών κατέλαβαν την Κέρκυρα. Από τις πρώτες ενέργειες των Ρώσων ήταν η αποκατάσταση του από αιώνων καταργηθέντος Ορθόδοξου επισκοπικού θρόνου αλλά και η αποκατάσταση των παλιών Συμβουλίων των Ευγενών που είχαν καταργήσει οι Γάλλοι.

Η απουσία αντίστασης και η προσπάθεια κατοχύρωσης των προνομίων της αριστοκρατίας, οδήγησε στο ¨Βυζαντινό Σύνταγμα» που έδινε στους ευγενείς πολλά περισσότερα από όσα ήθελαν και στη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης στις 21 Μάρτη 1800 μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την οποία ιδρυόταν η ¨Πολιτεία των Επτά Ηνωμένων Νήσων», το πρώτο ημιανεξάρτητο κρατικό μόρφωμα στον Ελλαδικό χώρο μετά την Άλωση. Η πολιτεία αυτή αναγνωριζόταν ως ανεξάρτητο κράτος, με δική του σημαία, δικό του αντιπρόσωπο στην Κωνσταντινούπολη αλλά και με υποχρέωση καταβολής φόρου 75.000 γροσιών κάθε τρία χρόνια στην Πύλη. Η σύμβαση αναγνωρίστηκε αμέσως από την Αγγλία και αργότερα και από άλλα Ευρωπαϊκά κράτη.

Το νέο κράτος διοικούταν από τους πρόκριτους και τους επίσημους άνδρες του τόπου. Ο Ρώσος αυτοκράτορας εγγυούταν την ακεραιότητά του και την παντοτινή εξασφάλιση των προνομίων που θα απονέμονταν. Ο Σουλτάνος και οι διάδοχοί του αποκαλούνταν ¨κυρίαρχοι της ειρημένης πολιτείας», ¨ηγεμόνες και προστάται» και τα Επτάνησα ¨υποτελή τη υψηλή Πύλη». Η Πύλη υποσχόταν να τηρήσει τα καθήκοντα της προστασίας προς τα νησιά, τα πλοία και τους εμπόρους που προέρχονται από αυτά.

Ο Ρωσοτουρκικός στρατός και στόλος θα παρέμενε στα νησιά μέχρι αυτά να αποκτήσουν τις αναγκαίες δυνάμεις για την άμυνά τους. Η Πύλη με ¨»δίπλωμα» που εξέδωσε λίγο αργότερα ρύθμισε και άλλες υποχρεώσεις του νέου κράτος προς αυτήν καθιστώντας το πραγματικά υποτελές.

Οι παλιές βενετσιάνικες κτήσεις στις ηπειρωτικές ακτές (Βουθρωτό, Πάργα, Πρέβεζα, Βόνιτσα) παρέμεναν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά οι κάτοικοί τους αποκτούσαν προνόμια λατρείας και απονομής δικαιοσύνης, ενώ η ιδιοκτησία έμεινε αμετάβλητη. Απαγορεύονταν η εγκατάσταση Οθωμανών και η κατοχή από αυτούς ακίνητης περιουσίας. Ταυτόχρονα μετριάζονταν οι φόροι και προβλέπονταν διετής φορολογική απαλλαγή για να συνέλθουν οι κάτοικοι από τις καταστροφές της Γαλλικής κατοχής.

Τέλος, ο τσάρος της Ρωσίας αναλάμβανε την υποχρέωση να φροντίσει να γίνουν δεκτά από τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη τα άρθρα της συνθήκης στα οποία στηριζόταν η πολιτική ύπαρξη των νησιών.

Το «Βυζαντινό» σύνταγμα του 1800 με το οποίο άρχισε τη ζωή του το νέο κράτος, συντάχθηκε στην Κωνσταντινούπολη, περιελάμβανε 37 άρθρα, πρόβλεπε ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης και επανέφερε ουσιαστικά το ισχύον κοινωνικό σύστημα πριν την άφιξη των Γάλλων το 1797. Συμβολική σημασία της επαναφοράς της παλιάς κοινωνικής κατάστασης είχε και η σχεδίαση της νέας σημαίας: Σε κυανόχρωμο φόντο εικονίζονταν το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου και στο ανασηκωμένο δεξί του πόδι κρατούσε κλειστό ευαγγέλιο. Γύρω του επτά βέλη που συμβόλιζαν τα νησιά, δεμένα με ταινία έφεραν την χρονολογία 1800.

Κοινωνικές αναστατώσεις ξέσπασαν από την αρχή της ζωής του νέου κράτους, δημιουργώντας την ανάγκη για νέα Συντάγματα στα 1801 και 1803.

Μετά μια σύντομη ιστορική διαδρομή, η Πολιτεία καταργήθηκε και τα Νησιά παραχωρήθηκαν στους Γάλλους με τη συνθήκη του Τιλσίτ το 1807. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς τα Γαλλικά στρατεύματα υπό το στρατηγό Καίσαρα Berthier κατέλαβαν την Κέρκυρα. Η νέα γαλλική κατοχή διάρκεσε εφτά χρόνια για να ακολουθήσει η περίοδος της Αγγλοκρατίας με το τέλος της οποίας τα Ιόνια Νησιά αποτέλεσαν τμήμα της Ελληνικής γης.

pronews.gr