Η κυβέρνηση Τσιρονίκου και οι δοσίλογοι υπουργοί

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Την περίοδο 1940-44, η Ελλάδα γνωρίσει τρεις κατοχικές κυβερνήσεις και ισάριθμους πρωθυπουργούς.

Τσολακογλου, Λογοθετοπουλο και Ράλλη.

Με την κατάρρευση του Τρίτου Ράιχ και λίγο πριν από το τέλος του πολέμου και την παράδοση άνευ όρων της Γερμανίας, μια ομάδα Ελλήνων που συνεργάστηκαν με τους ναζί και θησαύρισαν, δραπέτευσαν από την χώρα και σχημάτισαν μια ακόμα «κυβέρνηση» στην Αυστρία ακλουθώντας τις ορδές του Χίτλερ που επέστρεφαν ηττημένοι στην πατρίδα τους.

Η ιστορία αυτών των ανθρώπων, η σύλληψη τους και η τύχη τους είναι περίπου άγνωστη και μυθιστορηματική.

ΠΟΙΟΙ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΙΕΦΥΓΑΝ

Το φθινόπωρο του 1944, βλέποντας την ήττα των ναζί να πλησιάζει, οι δοσίλογοι (ναζιστές, γερμανόφιλοι, ταγματασφαλίτες – γερμανοτσολιάδες κτλ) πανικοβλήθηκαν.

 Για να ξεφύγουν από την παραπομπή στην δικαιοσύνη που θα ακολουθούσε, σκέφτηκαν να καταφύγουν στη Ναζιστική Γερμανία και στην Αυστρία.

Στις 1 Σεπτεμβρίου ο Παζιώνης παρέλαβε το διαβατήριό του για τη Γερμανία. 

Ο Γεώργιος Καζάνας (γερμανόφιλος διοικητής της Ειδικής Ασφάλειας) κατέφυγε με ένα αεροπλάνο της Λουφτβάφε στη Βιέννη.

 Ο Ευάγγελος Κυριάκης, ο Γκοτζαμάνης και ο Τσιρονίκος φρόντισαν να φύγουν εγκαίρως για τη Γερμανία.

Στις 12 Σεπτεμβρίου 1944 το απόγευμα, αναχώρησε από την Αθήνα μια αμαξοστοιχία αποτελούμενη από δύο βαγόνια με περίπου 40 δωσίλογους – φιλοναζιστές.

 Τελικό προορισμό είχε τη Νυρεμβέργη και ενδιάμεσο σταθμό τη Βιέννη.

 Κάποιοι από τους επιβάτες ήταν: ο Κωνσταντίνος Γούλας (της ΕΕΕ), ο αδελφός του, ο υπεύθυνος προπαγάνδας του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών Κωνσταντίνος Σκανδάλης με την οικογένειά του, ο Δημήτρης Κυριακόπουλος, ο καθηγητής Φλόκας από την Καστοριά, ο Ιωάννης Κοσμίδης (της ΕΕΕ) με τη σύζυγο και τα παιδιά του, ο Αρ. Ανδρόνικος με τη σύζυγό του και την κόρη του, ο δικηγόρος Βλαχογιάννης της ΕΕΕ (μετέπειτα προϊστάμενος Νομαρχιών επί χούντας), ο Γεώργιος Κεφαλάς, ο Χρήστος Στάγγος, ο Κύρτσογλου και διάφοροι άλλοι.

Την πρώτη νύχτα διανυκτέρευσαν στο Δαδί της Λειβαδιάς, φοβούμενοι τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς και τη δεύτερη στη Λάρισα.

 Στις 14 Σεπτεμβρίου σταμάτησαν στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβουν πράκτορες των Γερμανών.  

Με το ίδιο τρένο συνταξίδεψαν ο Παζιώνης, ο Κυλινδρέας, ο Αγάθος, ο Παπαστρατηγάκης (της ναζιστικής εφημερίδας «Νέα Ευρώπη»), 

η οικογένεια του Γεωργίου Πούλου (δηλαδή η Μαστιχούλα Πούλου, η Αθηνά Πούλου και ο Δημήτριος Πούλος), καθώς και πολλά μέλη της ΕΕΕ.

 Όταν έφθασαν έξω από τα Σκόπια, οι Γερμανοί στρατιώτες που φρουρούσαν το τρένο συγκρούστηκαν με αντιστασιακούς.

Την αυγή της 22ας Σεπτεμβρίου το τρένο κινδύνευσε να βομβαρδιστεί από 3 αεροπλάνα της βρετανικής RAF, αλλά σώθηκε μπαίνοντας σε ένα τούνελ.

 Στις 3 Οκτωβρίου 1944 το τρένο των δοσιλόγων έφθασε στη Βιέννη.

Οι Έλληνες ναζιστές φιλοξενήθηκαν σε ξενοδοχείο της αυστριακής πρωτεύουσας και μετά αναχώρησαν για το Άουγκσμπουργκ.

Ο Πούλος περιόδευε συχνά στα καφενεία της Βιέννης και έκανε φιλοναζιστικά κηρύγματα όταν συναντούσε Έλληνες θαμώνες.

Στη Στουτγάρδη ο Γεώργιος Κεφαλάς έκανε ναζιστική προπαγάνδα στους Έλληνες εργάτες, χωρίς να καταφέρει τίποτα αξιόλογο. Στην πρώτη συγκέντρωση που έκανε στις αρχές Φεβρουαρίου 1945 σε έναν κινηματογράφο, μαζεύτηκαν μόνο δύο άτομα.

Η Μαστιχούλα Πούλου, γυναίκα του Πούλου, εγκαταστάθηκε στο ξενοδοχείο «Hahen-kamm» στο Κίτσμπιχελ, μαζί με τα δύο της παιδιά.

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ «ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΦΑΝΤΑΣΜΑ»

Από τη Νυρεμβέργη ο Κώστας Σκανδάλης με την οικογένειά του αναχώρησαν για το Βερολίνο, όπου έγινε εκφωνητής ειδήσεων σε ελληνόφωνη ραδιοφωνική εκπομπή. Αργότερα η εκπομπή αναμεταδιδόταν από το ραδιοφωνικό σταθμό της Βιέννης και αυτόν του Μπρεσλάου.

 Στις αρχές Νοεμβρίου 1944 συγκροτήθηκε η «Εθνική Επιτροπή», δηλαδή η «κυβέρνηση» των φυγάδων.

 Στους Έλληνες παραχωρήθηκαν γραφεία (αρχικά στο ανάκτορο Λόμπκοβιτς της Βιέννης) για να στεγασθούν τα υπουργεία και οι υπηρεσίες της εξόριστης φιλογερμανικής  κυβέρνησης.

Στη συνέχεια η «κυβέρνηση φάντασμα» μεταφέρθηκε στο Κιτσμπίχελ (Kitzbuehel) της Αυστρίας, στο ξενοδοχείο «Grand Hotel».

 Εκεί  προσπάθησε να δώσει υπόσταση στην ύπαρξη της με ένα νεφελώδη στρατό.

Η σύνθεση της «κυβέρνησης» των Ελλήνων ναζιστών:

 Πρωθυπουργός :

 Έκτορας Τσιρονίκος (που διετέλεσε κατοχικός υπουργός). 

Ο Έκτωρ Τσιρονίκος γεννήθηκε στην Αράχωβα Αρκαδίας το 1882. 

Σπούδασε στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή Γαλλίας και το 1903 ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως υπάλληλος της Τράπεζας Credit Lyonnais. 

Το 1903 εγκαταστάθηκε στο Ροστόβ της Ρωσίας, όπου ίδρυσε δική του τράπεζα και διάφορες βιομηχανικές επιχειρήσεις.

 Υπήρξε πρόξενος της Αγγλίας και πρόεδρος της εκεί ελληνικής κοινότητας.

 Κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 έχασε την περιουσία του και αναγκάστηκε να φύγει από τη Ρωσία.

 Εγκαταστάθηκε για ένα διάστημα στην Κωνσταντινούπολη όπου ασχολήθηκε με εφοπλιστικές επιχειρήσεις, ενώ αργότερα (1928) πήγε στις Βρυξέλλες όπου ίδρυσε επενδυτική και κατασκευαστική εταιρεία.

 Από το 1934 είχε διορισθεί εμπορικός σύμβουλος της ελληνικής πρεσβείας στο Βέλγιο. 

Ωστόσο, μετά την κατάληψη της χώρας από τους Γερμανούς απελάθηκε στην Ελλάδα.

Η κατοχική του πορεία ηταν η εξης :

Από τις 2/12/1942 έως τις 7/4/1943 διετέλεσε Υπουργός Γεωργίας και Επισιτισμού στην κυβέρνηση Λογοθετόπουλου.

 Στις 7/4/1943 ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας μας ο Ιωάννης Ράλλης.

 Στην κυβέρνηση Ράλλη ο Τσιρονίκος κατείχε τα εξής υπουργεία:

Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας (7/4/1943- 2/9/1944)

Γεωργίας (3/4/1944- 2/9/1944)

Εθνικής Προνοίας (15/6/1944- 2/9/1944)

Επισιτισμού (προσωρινά από τις 17/4/1943) ενώ διετέλεσε και αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης από 1/3/1944 έως 2/9/1944.

Θετική μπορεί να θεωρηθεί η συνάντηση στο Βελιγράδι με τον Γερμανό πολιτικό διοικητή των Βαλκανίων Χέρμαν Νοϊμπάχερ.

 Στη συνάντηση αυτή συμφωνήθηκε ο Τσιρονίκος να ζητήσει από τον Νοϊμπάχερ την κήρυξη της Αθήνας ως ”ανοχύρωτης πόλης”, την αφαίρεση 80 τόνων δυναμίτη από το φράγμα του Μαραθώνα, την μεταβίβαση των γερμανικών δυνάμεων της Αθήνας από τον Υποστράτηγο των S.S. Σιμάνα στον Υποστράτηγο της Βέρμαχτ Φέλμι, την αντικατάσταση του Διοικητή Ειδικής Ασφαλείας Λάμπου με τον Συνταγματάρχη Ραφτοδήμο και την μη καταστροφή του λιμανιού του Πειραιά, του εργοστασίου της Ηλεκτρικής και του τηλεφωνικού κέντρου.

Ο Σπυρος Μαρκεζίνης στη ”Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδας” γράφει:

 ”Κατά τις τελευταίες ώρες της ισχύος του (ενν. ο Τσιρονίκος) έκρινε ότι έπρεπε να προσφέρει στην πατρίδα του τις υπηρεσίες που τη συγκεκριμένη στιγμή του εζητήθησαν. Υπήρξε μία πράξη εθνικής εξιλεώσεως ίσως που πρέπει να καταγραφεί χάριν της ιστορίας της περιόδου αυτής και ανεξαρτήτως της αξιόμεμπτης συνεργασίας του με τις κατοχικές κυβερνήσεις…”.

Η υπόλοιπη «κυβέρνηση» είχε την πιο κάτω σύνθεση:

Υπουργός Εσωτερικών : Κ. Γούλας

Υπουργός Παιδείας : Φλόκας

Υπουργός Προπαγάνδας :

 Αρ. Ανδρόνικος που  γεννήθηκε το 1862 στη Φιλιππούπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας.

 Καταγόταν από αρχοντική οικογένεια. 

Σπούδασε στο Παρίσι ιατρική, φιλοσοφία και θρησκειολογία.

 Παρακολούθησε από κοντά την υπόθεση Ντρέιφους (1894-1901) και στη συνέχεια ταξίδεψε στην Κίνα, την Ιαπωνία και τη Ρωσία. 

Το 1917 συνελήφθη από τους μπολσεβίκους, ωστόσο μετά από πολλές περιπέτειες κατόρθωσε να διαφύγει στην Ελλάδα (1924).

 Στις αρχές του 1930 άρχισε να δραστηριοποιείται ενεργά στις εθνικιστικές και φασίζουσες οργανώσεις που είχαν εμφανιστεί στην Ελλάδα. 

Η βιβλιοθήκη και το αρχείο του από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα, καταστράφηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από τους ΕΛΑΣίτες κατά τα Δεκεμβριανά (1944). 

Μεταπολεμικά ο Ανδρόνικος ισχυρίστηκε ότι ανάμεσα στα αρχεία που πυρπολήθηκαν ήταν και τα στοιχεία που αποδείκνυαν ότι ο Λένιν δολοφονήθηκε (συγκεκριμένα δηλητηριάστηκε) από έναν Ελληνοεβραίο γιατρό από την Κεφαλλονιά, τον Ροσόλυμο.

 Ο φανατικός αντισημίτης Ανδρόνικος μετά την περιπέτειά του στη Βιέννη επέστρεψε στην Αθήνα, όπου πέθανε πάμφτωχος το 1952.

Νικόλαος Βλαχογιάννης

Ξενοφών Γιοσμάς που με την ιδιότητα του δημοσιογράφου είχε εκδώσει προπολεμικά τις εφημερίδες ”Ολύμπια Νέα” και ”Αγροτική Σημαία” στην Κατερίνη.

 Υπήρξε δραστήριο στέλεχος του Αγροτικού Κόμματος και συνδέθηκε με τον Φίλιππο Δραγούμη.

 Κατά την Κατοχή εγκατέλειψε την Πιερία και πήγε στη Θεσσαλονίκη, όπου κατατάχθηκε στο σώμα του συνταγματάρχη Πούλου ως ανθυπολοχαγός.

 Καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο. 

Το 1947 επέστρεψε στην Ελλάδα και φυλακίστηκε, ωστόσο έλαβε χάρη από τον βασιλιά Παύλο και βρέθηκε εκτός φυλακής. 

Το 1960 ίδρυσε τον ”Σύνδεσμο Αγωνιστών και Θυμάτων Εθνικής Αντιστάσεως Βορείου Ελλάδος”.

 Ένα από τα μέλη του ”Συνδέσμου” του ο Σ. Γκοτζαμάνης κατηγορήθηκε για τη δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη.

Ζωγράφος

 Μ. Παπαστρατηγάκης

Ιωάννης Πασσαδάκης ήταν δικηγόρος και πρώην βουλευτής, με σπουδές στη Γερμανία. Διετέλεσε νομάρχης Ηρακλείου (διορισμένος από τους Γερμανούς) από το Νοέμβριο 1941 ως τα τέλη Ιανουαρίου 1943, οπότε και αναβαθμίστηκε σε Γενικό Διοικητή Κρήτης.

Μετά την Κατοχή και τη διαμονή του στην Αυστρία επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου πέρασε από το ειδικό δικαστήριο δωσίλογων και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.

Γεώργιος Πούλος

Σπυρίδης

 Ταβουλάρης.

Η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΟ ΚΑΖΙΝΟ ΚΙ Η ΣΥΛΛΗΨΗ

Στη συνέχεια, τα πιο γνωστά ονόματα (Τσιρονίκος, Ανδρόνικος κ.α.) μεταφέρθηκαν στο Κίτσμπιχελ. 

Το επόμενο διάστημα, μέχρι τις αρχές Μαΐου 1945, οι Έλληνες της «κυβέρνησης Τσιρονίκου» θα απολάμβαναν τις ανέσεις που τους πρόσφερε η κωμόπολη αυτή (διαμονή σε πολυτελέστατα ξενοδοχεία, πίστες για σκι  κ.α.).

 Η κυβέρνηση συγκροτήθηκε στο πολυτελές ξενοδοχείο «Grand Hotel» στους πρόποδες των Άλπεων.

 Την  κυβέρνηση υποστήριξε και την αναγνώρισε μόνο η Γερμανία και οι σύμμαχοί της. 

Ο Πρωθυπουργός Τσιρονίκος, έχοντας μαζί του άφθονες χρυσές λίρες από την κατοχή, έπαιζε συχνά στο καζίνο του Κίτσμπιχελ (Casino Kitzbuehel).

Τα στελέχη της ναζιστικής «κυβέρνησης» Τσιρονίκου περιορίστηκαν σε προπαγανδιστικές εμφανίσεις.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατέθεσαν ένα στεφάνι στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στη Βιέννη. 

Στην εκδήλωση αυτή παρευρέθηκε ο Αρ. Ανδρόνικος, ο Παζιώνης, η Αύρα Υψηλάντη, ο Χάρης Λάμπρου, ο Γ. Κεφαλάς, ο Αλέξανδρος Πανταζής, ο Ν. Βλαχογιάννης, ο Κ. Κυλινδρέας, ο Γραμματικόπουλος και κάποιοι άλλοι που έγιναν επώνυμοι αργότερα.

Ο Τσιρονίκος μίλησε στην ελληνόφωνη εκπομπή του Reichsender Berlin.

 Κατήγγειλε τον βασιλιά Γεώργιο Β’ ότι αποχωρώντας από την Ελλάδα μαζί με την ελληνική κυβέρνηση, οικειοποιήθηκε τον ελληνικό χρυσό και τα χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί από τον έρανο κοινωνικής πρόνοιας.

Ο Έκτορας Τσιρονίκος μαζί με τους Πούλο, Ταβουλάρη και Πασσαδάκη συνελήφθη τον Μάιο του 1945 στην Αυστρία, ωστόσο παραδόθηκε στην Ελλάδα στις 26 Αυγούστου 1946. Στις 31 Μαΐου 1945 είχε καταδικαστεί σε θάνατο από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων.

 Ο Τσιρονίκος φυλακίστηκε τον Σεπτέμβριο του 1946 και υπέβαλε αίτηση χάριτος.

 Τελικά αποφυλακίσθηκε το 1952 αφού του δόθηκε χάρη.

 Πέθανε πάμφτωχος στο Γηροκομείο το 1964, παρά το ότι πριν τον πόλεμο είχε πολλά χρήματα και οι οικείοι του λόγω της οικονομικής δυσπραγίας τους εκποίησαν τα βιβλία και τα προσωπικά αντικείμενά του.

 Στη Βιέννη είχαν συγκεντρωθεί διάφοροι δωσίλογοι από άλλες χώρες (δωσίλογοι από τη Βουλγαρία και την Αλβανία, Ρουμάνοι της φασιστικής οργάνωσης «Σιδηρά Φρουρά», Σέρβοι ηγέτες των Τσέτνικ, ο Πατριάρχης της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Γαβριήλ και άλλοι).

Τον δρόμο της επιστροφής στην Ελλάδα  πήρε  πρώτος ο Κωνσταντίνος Κυλινδρέας που συνελήφθη από τους Ρώσους στη Βιέννη.

Στις 31 Μαΐου η βρετανική πρεσβεία ενημέρωσε το ελληνικό υπουργείο των Εξωτερικών, ότι είχαν συλληφθεί ο Πούλος, ο Πασαδάκης (γενικός διοικητής Κρήτης) και οι Τσιρονίκος και Ταβουλάρης και κρατούνταν από την 7η Αμερικανική Στρατιά.

Τον Αύγουστο, η αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα επιβεβαίωσε το γεγονός.

Ετσι, το υπουργείο Δικαιοσύνης απευθύνθηκε στον νομικό σύμβουλο των βρετανικών δυνάμεων στην Ελλάδα, αντισυνταγματάρχη H.W.F. Clay, για την έκδοση των συλληφθέντων.

Τελικά, πήραν τον δρόμο της επιστροφής στην Ελλάδα, ήταν οι «Πουλικοί».

 Σχεδόν έναν χρόνο αργότερα, ο Πούλος εξακολουθούσε να παραμένει κρατούμενος στις αμερικανικές στρατιωτικές φυλακές. Τελικά, ο Πούλος εκτελέστηκε τον Ιούνιο του 1949 στο Γουδί.

 Αντίθετα ο Βήχος, ο άνθρωπος που συσπείρωσε τις εκτός Πούλου αντιΕΑΜικές οργανώσεις της Μακεδονίας, πέθανε στις 30 Οκτωβρίου 1948 στην Αθήνα από παθολογικά αίτια. 

Επάνω στη ληξιαρχική πράξη θανάτου του κάποιος έγραψε με κόκκινη μελάνη τη φράση «λειτουργία της Θείας Δίκης ως προς τον Βήχον».

Πληροφορίες Ποιμενικός Αυλός

Μοιραστείτε το άρθρο, με αυτόν τον τρόπο μας επιβραβεύετε.

Ακολουθήστε το newsplanet09.info στο Google News για να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία άρθρα μας.

Fair Notice -Mε επιφύλαξη παντός νόμιμου δικαιώματος:Το newsplanet09 όπως και η σελίδα μας newsplanet09 στο facebook απαγορεύει ρητώς από 9/6/20 οποιαδήποτε επισήμανση ή χαρακτηρισμό των άρθρων του από μη αναγνωρισμένες από το Ελληνικό κράτος, αλλά και τους διεθνείς νόμους προστασίας ατομικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας άποψης και ιδεών από διαδικτυακές οργανώσεις, οι οποίες δεν συνάδουν με το Σύνταγμα & τους νόμους της χώρας μας, και τις οποίες δεν αναγνωρίζουμε.